Aktualności
Aktualny cennik drewna obowiązujący od dnia 3 stycznia 2022 r.
Można pobrać tutaj - cennik drewna
Załącznik nr 2 do Decyzji
Nr 1/2022 z dnia 03.01.2022 r.
Regulamin sprzedaży detalicznej drewna oraz produktów niedrzewnych w Nadleśnictwie Olkusz
-
Sprzedaż detaliczna drewna i produktów niedrzewnych
-
Sprzedaż detaliczna drewna oraz produktów niedrzewnych w Nadleśnictwie Olkusz prowadzona jest na podstawie niniejszego Regulaminu.
-
Sprzedażą detaliczną określa się sprzedaż drewna osobom fizycznym i przedsiębiorcom na podstawie obowiązującego cennika cen detalicznych wprowadzonego decyzją Nadleśniczego.
-
Drewno będące przedmiotem sprzedaży detalicznej wyrabiane jest zgodnie z wykazem stosowanych w PGL LP norm i warunków technicznych, mających zastosowanie do pomiaru i klasyfikacji surowca drzewnego, które dostępne są pod adresem internetowym: http://drewno.zilp.lasy.gov.pl/drewno/Normy/
-
Sprzedaż detaliczna drewna oraz produktów niedrzewnych w Nadleśnictwie Olkusz prowadzona jest przez pracowników upoważnionych przez Nadleśniczego we wszystkich leśnictwach w godzinach pracy po wcześniejszym uzgodnieniu z leśniczym lub podleśniczym. Wykaz leśnictw wraz z numerami telefonów dostępny jest na stronie internetowej: www.olkusz.katowice.lasy.gov.pl
-
Przy sprzedaży na podstawie cennika cen detalicznych obowiązuje przedpłata.
-
Pracownik dokonujący sprzedaży dla osób fizycznych po przyjęciu gotówki wydaje Kupującemu dokument uprawniający do wywozu drewna – asygnatę (AS) i drukuje paragon fiskalny będący dokumentem sprzedaży.
-
W przypadku sprzedaży drewna przedsiębiorcy, dokumentem sprzedaży jest faktura VAT, wystawiana na podstawie asygnaty wypełnionej o dane przedsiębiorcy.
-
Faktury wystawiane są wyłącznie w biurze Nadleśnictwa (niezwłocznie jednak nie później niż w ciągu 7 dni od wystawienia asygnaty), po przesłaniu danych z kancelarii leśnictwa drogą teleinformatyczną do biura Nadleśnictwa.
-
Oryginał faktury wysyłany jest na adres Kupującego (istnieje możliwość osobistego odbioru faktury w biurze Nadleśnictwa Olkusz ul. Łukasińskiego 3, 32-300 Olkusz).
-
Asygnata stanowi dokument „na okaziciela” i tylko wraz z dowodem zakupu drewna (paragonem fiskalnym lub fakturą) uprawnia do odbioru i wywiezienia z lasu zakupionego drewna.
-
Kupujący ustala z pracownikiem termin wywozu drewna w przedziale czasowym określonym na asygnacie (do 14 dni od daty zakupu).
-
Zakupionego drewna nie wolno Kupującemu wywozić bez uzyskania adnotacji miejscowego leśniczego lub podleśniczego na asygnacie lub fakturze o wydatku drewna.
-
W razie braku możliwości wywozu w wyznaczonym terminie, Kupujący zobowiązany jest uzgodnić nowy termin wywozu.
-
Po okresie 14 dni od daty zakupu Nadleśnictwo Olkusz nie odpowiada za zakupiony materiał, a Kupujący nie może rościć do Sprzedawcy pretensji, co do pogorszenia stanu jakościowego, częściowej lub nawet całkowitej kradzieży zakupionego materiału.
-
Kupujący dokonuje wywozu zakupionego drewna we własnym zakresie i na własny koszt w ustalonym przy sprzedaży terminie. Wywóz drewna z lasu odbywa się drogami wskazanymi przez wydającego.
-
Kupujący może upoważnić na piśmie inną osobę do dokonania zakupu i odbioru drewna lub samego odbioru drewna z lasu w swoim imieniu na podstawie pisemnego upoważnienia, które należy przekazać pracownikowi dokonującemu sprzedaży.
-
Kupujący ma prawo do składania pisemnej reklamacji zakupionego drewna w terminie 14 dni od daty jego zakupu, która zostanie rozpatrzona przez Nadleśnictwo Olkusz w terminie do 14 dni od jej złożenia. Reklamacji nie podlega drewno pochodzące z samowyrobu.
-
Procedura postępowania i zasady rozliczenia sprzedaży detalicznej użytków niedrzewnych prowadzona w leśnictwach i nadleśnictwie jest taka sama jak przy sprzedaży detalicznej drewna.
-
Nabywcy detaliczni zobowiązani są do zapoznania się z niniejszym regulaminem sprzedaży. Podpis nabywcy na asygnacie oznacza przyjęcie warunków zawartych w regulaminie do przestrzegania i realizacji.
-
Klauzula Informacyjna o przetwarzaniu danych osobowych
W związku z realizacją wymogów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych "RODO"), informujemy o zasadach przetwarzania Pani/Pana danych osobowych oraz o przysługujących Pani/Panu prawach z tym związanych. Poniższe zasady stosuje się począwszy od 25 maja 2018 roku.
Administrator danych osobowych
Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Nadleśnictwo OLKUSZ ul. ŁUKASIŃSKIEGO;3, 32-300
OLKUSZ. Może się Pani/Pan z nim skontaktować drogą elektroniczną na adres e-mail olkusz@katowice.lasy.gov.pl, telefonicznie pod numerem 32 643-04-45,32 643-04-46 lub tradycyjną pocztą na adres wskazany powyżej. Inspektorem ochrony danych osobowych Julia Szablowska, kontakt: biuro@personal-data.pl
Cel i podstawy przetwarzania
Pani/Pana dane osobowe będą przetwarzane odpowiednio:
1. W celu umożliwienia zakupów;
2. W celu wykonania obowiązków wynikających z przepisów prawa, w tym w szczególności rachunkowych i podatkowych;
3. W celu ewentualnego ustalenia, dochodzenia lub obrony przed roszczeniami;
4. W celu zapobiegania nadużyciom i oszustwom statystycznym i archiwizacyjnym;
5. W celu wykazania przestrzegania przepisów dotyczących przetwarzania danych osobowych przez okres, w którym jednostki organizacyjne PGL LP Lasy Państwowe, zobowiązane są do zachowania danych lub dokumentów je zawierających dla udokumentowania spełnienia wymagań prawnych i umożliwienia kontroli ich przez organy publiczne,
Dane te są przetwarzane wyłącznie w niezbędnym zakresie, uzasadnionym wyżej opisanym celem przetwarzania.
Podstawy prawne
Podstawami prawnymi przetwarzania danych osobowych przez jednostki organizacyjne PGL Lasy Państwowe są:
1. art. 6 ust. 1 lit. b RODO, zgodnie z którym przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem, jeżeli jest
niezbędne do wykonania umowy, której stroną jest osoba, której dane dotyczą, lub do podjęcia działań na żądanie
osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem umowy;
2. art. 6 ust. 1 lit. c RODO, zgodnie z którym przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem, jeżeli jest
niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze.
Odbiorcy danych
Odbiorcą danych osobowych jest Nadleśnictwo Olkusz. Do Pani/Pana danych mogą też mieć dostęp nasi podwykonawcy (podmioty przetwarzające), tj. firmy prawnicze, informatyczne oraz księgowe.
Okres przechowywania danych
Pana/Pani dane osobowe będą przechowywane od momentu ich pozyskania do czasu wniesienia sprzeciwu wobec
ich przetwarzania przez Państwowe Gospodarstwo Leśne "Lasy Państwowe". Przechowujemy dane osobowe przez
czas obowiązywania umowy zawartej z klientami, a także po jej zakończeniu w celach:
1. dochodzenia roszczeń w związku z wykonywaniem umowy,
2. wykonania obowiązków wynikających z przepisów prawa, w tym w szczególności rachunkowych i podatkowych,
3. zapobiegania nadużyciom i oszustwom,
4. statystycznych i archiwizacyjnych,
Przechowujemy dane osobowe również w celu rozliczalności tj. udowodnienia przestrzegania przepisów dotyczących przetwarzania danych osobowych przez okres, w którym Państwowe Gospodarstwo Leśne "Lasy Państwowe" zobowiązane jest do zachowania danych lub dokumentów je zawierających dla udokumentowania spełnienia wymagań prawnych i umożliwienia kontroli ich przez organy publiczne.
Pana/Pani dane osobowe nie będą przekazywane do państwa trzeciego/organizacji międzynarodowej.
Prawa osób, których dane dotyczą
Zgodnie z RODO, przysługuje Pani/Panu:
1. prawo dostępu do swoich danych oraz otrzymania ich kopii;
2. prawo do sprostowania (poprawiania) swoich danych;
3. prawo do usunięcia danych, ograniczenia przetwarzania danych;
4. prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania.
5. prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego
6. prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie. Skorzystanie z prawa do cofnięcia zgody nie ma wpływu na
przetwarzanie, które miało miejsce do momentu wycofania zgody.
Informacja o wymogu/dobrowolności podania danych
Podanie danych ma charakter dobrowolny, lecz niezbędny do realizacji celu zakupów. W przypadku niepodania danych nie będzie możliwa realizacja ww. celów.
Zautomatyzowane podejmowanie decyzji
Nie podejmujemy decyzji w sposób zautomatyzowany.
Dane pochodzące z rejestrów publicznych/przekazane przez Panią/Pana
Jednocześnie informujemy, mając na uwadze art. 13 RODO, że w przypadku gdy przekazał/-a Pan/Pani nam swoje
dane, przetwarzamy je z uwagi na to, iż zostały one nam przekazane w zakresie niezbędnym do zawarcia/realizacji
wyżej opisanych celów. Przekazane dane mogą zostać uzupełnione o dane pochodzące z publicznych rejestrów, o
ile była taka konieczność, tj. odpowiednio z Centralnej Ewidencji i Informacja o Działalności Gospodarczej
Rzeczpospolitej Polskiej lub Krajowego Rejestru Sądowego. Dane te są przetwarzane w celach opisanych na
wstępie, o ile posiadają walor danych osobowych, w zakresie niezbędnym, a podyktowanym wyżej opisanymi
celami.
Regulamin sprzedaży drewna można pobrać tutaj - Regulamin sprzedaży drewna
Warunki szczegółowe, które mają zastosowanie do cennika:
1. Wskazane ceny drewna określają cenę jednostkową za 1 m3
2. Drewno pozyskane w zakresie i na koszt nabywcy (PKN) to M1, M2, M2 TL, S3b i S4.
3. Do podanych cen netto dolicza się obowiązujący podatek VAT - 23%.
CENNIK CEN DETALICZNYCH
Ceny choinek, stroiszu, karpiny opałowej obowiązujący od 12.12.2022 r.
w Nadleśnictwie Olkusz
Lp. |
|
Symbol produkcyjny |
Cena netto |
|
Cena brutto |
1 |
Świerk kłujący |
1/5/1/5D |
27,78 |
8 |
30,00 |
2 |
Świerk Daisy’s White |
1/6/3D |
23,15 |
8 |
25,00 |
3 |
Jodła pospolita |
3/2/7/2D |
37,04 |
8 |
40,00 |
4 |
Jodła koreańska |
1/1/8D |
37,04 |
8 |
40,00 |
Cennik detaliczny choinek brutto |
|||
|
|
Wysokość do |
Cena detaliczna |
1 |
Świerk pospolity |
0,9 |
15,00 |
2 |
Świerk pospolity |
1,5 |
20,00 |
3 |
Świerk pospolity |
2,5 |
30,00 |
4 |
Świerk pospolity |
3,5 |
35,00 |
5 |
Sosna zwyczajna |
0,9 |
20,00 |
6 |
Sosna zwyczajna |
1,5 |
25,00 |
7 |
Sosna zwyczajna |
2,5 |
40,00 |
8 |
Sosna zwyczajna |
3,5 |
45,00 |
Stroisz So.Św - 150zł/mp netto
Stroisz Jd – 250zł/mp netto
Karpina opałowa – 25zł/m3 netto, cena brutto wynosi 27 zł/m3
Załącznik nr 1 do Decyzji nr 3/2022 z dnia 25.02.2022 r. |
|||||||
Cennik detaliczny sadzonek drzew i krzewów leśnych w Nadleśnictwie Olkusz w 2022 r. |
|||||||
Lp. |
Wyszczególnienie |
Cena netto (zł)/szt |
VAT 8 % |
Cena brutto |
|||
Gatunek |
Symbol produkcyjny |
||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
||
1 |
Buk pospolity |
1/0 |
1,00 |
0,08 |
1,08 |
||
2 |
Grab pospolity |
3/0 |
4,00 |
0,32 |
4,32 |
||
3 |
Modrzew europejski |
1/0 |
0,80 |
0,06 |
0,86 |
||
4 |
Świerk pospolity |
3/0 |
1,30 |
0,10 |
1,40 |
||
5 |
Olcha czarna |
1/0 |
1,00 |
0,08 |
1,08 |
||
6 |
Jodła pospolita |
3/0 |
1,00 |
0,08 |
1,08 |
||
7 |
Sosna zwyczajna |
1/0 |
0,40 |
0,03 |
0,43 |
||
8 |
Lipa drobnolistna |
2/0 |
0,74 |
0,06 |
0,80 |
||
Do powyższych cen będzie doliczony podatek VAT w wysokości 8 % |
|||||||
Olkusz dnia 25.02.2022r. |
|||||||
Załącznik nr 1 do Decyzji nr 3/2022 z dnia 25.02.2022 r. |
|||||||
|
|||||||
Cennik detaliczny (ceny netto)dla sadzonek drzew i krzewów ozdobnych w Nadleśnictwie Olkusz w 2022 r. |
|||||||
Lp. |
Wyszczególnienie |
Cena netto [zł] |
VAT 8 % |
Cena brutto (zł) |
|||
Gatunek |
Symbol produkcyjny |
||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
||
1 |
Cis Elegatnisima |
1/7/1D |
18,52 |
1,48 |
20,00 |
||
2 |
Daglezja zielona |
1/1/4/3 D |
23,15 |
1,85 |
25,00 |
||
3 |
Jałowiec "Blue Arrow" |
1/7/1D |
18,52 |
1,48 |
20,00 |
||
4 |
Jałowiec"Dream Joy" |
1/7/1D |
18,52 |
1,48 |
20,00 |
||
5 |
Jałowiec "Glacier" |
1/8D |
11,11 |
0,89 |
12,00 |
||
6 |
Jałowiec "Prince of Wales" |
1/7/1D |
11,11 |
0,89 |
12,00 |
||
7 |
Jałowiec 'Wiltonii" |
1/8D |
11,11 |
0,89 |
12,00 |
||
8 |
Jodła balsamiczna |
2/3/3D |
37,04 |
2,96 |
40,00 |
||
9 |
Jodła pospolita |
3/2/7/1 D |
23,15 |
1,85 |
25,00 |
||
10 |
Jodła szlachetna |
1/3 D |
13,89 |
1,11 |
15,00 |
||
11 |
Jodła kaukaska |
1/3 D |
13,89 |
1,11 |
15,00 |
||
12 |
Jodła kalifornijska |
1/10/1D |
18,52 |
1,48 |
20,00 |
||
13 |
Jodła kalifornijska |
1/3 D |
13,89 |
1,11 |
15,00 |
||
14 |
Jodła koreańska |
1/1/7D |
23,15 |
1,85 |
25,00 |
||
15 |
Jodła mandżurska |
1/1/4/3D |
27,78 |
2,22 |
30,00 |
||
16 |
Jabłoń dzika |
2/4 D |
13,89 |
1,11 |
15,00 |
||
17 |
Katalpa |
1/8D |
37,04 |
2,96 |
40,00 |
||
18 |
Kłokoczka południowa |
2/4/10D |
18,52 |
1,48 |
20,00 |
||
19 |
Lipa mandżurska |
1/2/10D |
37,04 |
2,96 |
40,00 |
||
20 |
Pigwowiec |
1/2 D |
13,89 |
1,11 |
15,00 |
||
21 |
Sosna bośniacka |
1/5/3D |
23,15 |
1,85 |
25,00 |
||
22 |
Sosna górska (kosodrzewina) |
4/2/2 D |
13,89 |
1,11 |
15,00 |
||
23 |
Sosna rumelijska |
3/4/9/1D |
27,78 |
2,22 |
30,00 |
||
24 |
Świerk "Daisy's White" |
1/6/2D |
18,52 |
1,48 |
20,00 |
||
25 |
Świerk serbski |
1/6/4 D |
27,78 |
2,22 |
30,00 |
||
26 |
Świerk serbski |
3/4/1D |
27,78 |
2,22 |
30,00 |
||
27 |
Świerk kłujący |
1/5/1/4D |
18,52 |
1,48 |
20,00 |
||
28 |
Świerk kłujący |
1/6/4/1D |
18,52 |
1,48 |
20,00 |
||
29 |
Świerk kłujący |
2/2 D |
13,89 |
1,11 |
15,00 |
||
30 |
Winobluszcz pięciolistkowy |
1/8D |
8,33 |
0,67 |
9,00 |
||
31 |
Żywotnik "Hoseri" (Thuja) |
1/7/1D |
10,19 |
0,81 |
11,00 |
||
32 |
Żywotnik "Smaragd" (Thuja) |
1/4/3/1 |
23,15 |
1,85 |
25,00 |
||
33 |
Żywotnik "Smaragd" (Thuja) |
1/4/1/3D |
23,15 |
1,85 |
25,00 |
||
Olkusz dnia 25.02.2022 r. |
|||||||
Cennik sadzonek można pobrać pobierz
POLECAMY
Zapadliska - Zakaz wstępu do lasu
W załączniu w PDFie znajdują się mapy poglądowe oraz skan zarządzenia.
ZARZĄDZENIE NR 39/2022
Nadleśniczego Nadleśnictwa Olkusz
z dnia 03 października 2022 roku
w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu wstępu do lasu w związku ze zniszczeniem drzewostanu i degradacją runa leśnego spowodowaną wystąpieniem zapadliska.
zn. spr.: ZG.2614.15.2022
Na podstawie art. 26 ust.3 p.1 w zw. z art. 35 ust.1 p.2a ustawy z dnia 28 września
o lasach ( t.j. Dz. U. 2021, poz. 1275 ) oraz § 22 Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe stanowiącego załącznik do Zarządzenia nr 50 Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 18 maja 1994 r. – zarządzam, co następuje:
§ 1
Z dniem 03.10.2022 r. wprowadzam okresowy zakaz wstępu do lasu w:
1.leśnictwie Pomorzany- odział leśny nr 506 f
- leśnictwie Pomorzany - oddział leśny nr 487 ~b, działka ew. nr 220 obr. ew. Hutki, gm. Bolesław (oddz. 196 ~c – oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021),
- leśnictwie Pomorzany - oddział leśny nr 486 b, działka ew. nr 1648 obr. ew. Bolesław, gm. Bolesław (oddz. 195 b – oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021)
- leśnictwie Pomorzany - oddział leśny nr 487 a, działka ew. nr 220 obr. ew. Hutki, gm. Bolesław (oddz. 196 a – oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021)
- leśnictwie Żurada – oddział leśny nr 530 d, działka ew. nr 5147 obr. ew. Olkusz, gm. Olkusz (oddz. 75 d – oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021)
- leśnictwie Pomorzany – oddział leśny nr 503 b , działka ew. 221, obręb ew. Hutki, Gmina Bolesław (oddział 207 b - oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021)
- leśnictwie Pomorzany – oddział leśny nr 486 c , działka ew. 1648, obręb ew. Bolesław, Gmina Bolesław (oddział 195 a - oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021)
- leśnictwie Żurada – oddział leśny nr 530 c, działka ew. nr 5147 obr. ew. Olkusz, gm. Olkusz (oddz. 75 c – oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021)
- leśnictwie Żurada – oddział leśny nr 529 b, działka ew. nr 5146 obr. ew. Olkusz, gm. Olkusz (oddz. 74 b – oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021)
- leśnictwie Pomorzany – oddział leśny nr 524 j, działka ew. 1699, obręb ew. Bolesław, Gmina Bolesław (oddział 233 i - oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021)
- leśnictwie Pomorzany – oddział leśny nr 524 h, działka ew. 5164, obręb ew. Olkusz Miasto, Gmina Olkusz (oddział 233 f - oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021)
- leśnictwie Pomorzany – oddział leśny nr 524 g, działka ew. 5164, obręb ew. Olkusz Miasto, Gmina Olkusz (oddział 233 d - oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021)
- leśnictwie Pomorzany – oddział leśny nr 525 f, działka ew. 1700, obręb ew. Bolesław, Gmina Bolesław (oddział 234 f - oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021),
- leśnictwie Pomorzany – oddział leśny nr 468 a, c, działka ew. 1640, obręb ew. Bolesław, Gmina Bolesław (oddział 178 a, b - oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021),
- leśnictwie Pomorzany – oddział leśny nr 504 a, b, działka ew. 1656, obręb ew. Bolesław, Gmina Bolesław (oddział 216 a - oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021),
- leśnictwie Pomorzany – oddział leśny nr 503 d, działka ew. 221, obręb ew. Hutki, Gmina Bolesław (oddział 217 d - oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021),
- leśnictwie Pomorzany – oddział leśny nr 419 c, działka ew. 1701, obręb ew. Klucze, Gmina Klucze (oddział 129 b - oznaczenie według PUL obowiązującego w latach 2012-2021),
z uwagi na zniszczenia drzewostanu i degradację runa leśnego spowodowaną wystąpieniem katastrofy geologicznej w postaci zapadliska.
§ 2
Zobowiązuje się właściwych terytorialnie leśniczych do dopilnowania oznakowania terenu leśnictwa w w/w oddziałach leśnych tablicami ostrzegawczymi z informacją: „ZAKAZ WSTĘPU DO LASU – ZAPADLISKO”
(OBOWIĄZUJE OD [data wprowadzenia] DO 31.03.2023 r., NADLEŚNICTWO OLKUSZ, UL. ŁUKASIŃSKIEGO 3, 32-300 OLKUSZ”,)
zgodnie z rozporządzeniem MOŚZNiL z dnia 6.01.1998 roku.
§ 3
Zakaz wstępu obowiązuje do dnia 31.03.2023 r. z możliwością skrócenia, bądź wydłużenia okresu obowiązywania zakazu wstępu.
§ 4
W okresie obowiązywania zakazu wstępu do lasu, z uwagi na grożące niebezpieczeństwo zagrożenia życia i zdrowia zabrania się wstępu i przebywania osobom postronnym na terenach leśnych objętych zakazem, pod groźbą kary.
§5
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
§6
Z dniem 03.10.2022 r. wygasa: Zarządzenie nr 37/2022 Nadleśniczego Nadleśnictwa Olkusz z dnia 07.09.2022 r.
Poniżej przedstawiamy mapkę z terenem zagrożonym wystąpieniem zapadlisk.