Widok zawartości stron
Lasy Nadleśnictwa Olkusz ze względu na swoje położenie pomiędzy wielkimi ośrodkami miejsko-przemysłowymi (GOP, Kraków), działalność przemysłu lokalnego i pełnienie funkcji obszaru rekreacyjnego narażone jest na silną presję. Na terenie Nadleśnictwa Olkusz występuje szereg czynników powodujących obniżenie odporności i kondycji zdrowotnej drzewostanów, wykazujących działanie synergistyczne (ich łączny wpływ jest większy niż tylko suma ich wpływu oddzielnie).
Podstawowym naturalnym uwarunkowaniem potencjalnej podatności drzewostanów na uszkodzenia jest duży udział ubogich borowych siedlisk,co determinuje mało zróżnicowany skład gatunkowy drzewostanów (w których dominuje sosna) i niewielkie możliwości ich przebudowy. Zwiększa to podatność na gradacje owadów, choroby grzybowe, pożary itp.
Kolejnym ważnym czynnikiem jest deficyt wilgotnościowy, częściowo wynikający z przyczyn naturalnych (należąca do najniższych w Polsce gęstość sieci rzecznej i przepuszczalne podłoże na znacznym obszarze), których wpływ został jednak drastycznie wmocniony przez działalność człowieka.
Pozostałe czynniki abiotyczne
W porównaniu ze stratami spowodowanymi przez pożary, czynniki takie jak silne wiatry, śniegołomy, podtopienia itp mają znacznie mniejsze znaczenie. Wiele szkód jest niemożliwych do oszacowania – np określenie strat przyrostu masy drzewnej wskutek długotrwałych susz. Czasami jednak zdarzają się przypadki przyjmujące rozmiary lokalnej klęski żywiołowej, np w 1998 i 1999 r w leśnictwie Gorenice zanotowano wiatrołomy na powierzchni około 27 ha. Sporadycznie występują uszkodzenia przez gradobicia, śnieg czy przymrozki.
Szkody powodowane przez owady, grzyby i zwierzynę
Czy określenie "szkodniki" jest właściwe? Jakie organizmy wyrządzają szkody w lesie?
Zwykle używając terminu "szkodnik" mamy na myśli zwierzęta, które odżywiają. się roślinami uprawianymi przez człowieka lub uszkadzają je w inny sposób. Jednak ich rola w funkcjonowaniu ekosystemów jest jednak bardzo ważna: uczestniczą w obiegu materii, są pokarmem dla innych zwierząt, a także czynnikiem selekcjonującym. Tak naprawdę używając słowa "szkodnik" posługujemy sie skrótem myślowym mając na myśli ten gatunek, który w danej chwili i miejscu powoduje znaczące straty. Klasyfikując owady wyrządzające szkody w lesie dzielimy je ze względu na zjadaną część rośliny na: foliofagi, kambiofagi, ryzofagi, ksylofagi itp, ze względu na rodzaj wyrządzanych szkód na: fizjologiczne i tehniczne, ze względu na Tak więc celem zwalczania nigdy nie jest jego całkowite wyeliminowanie, a tylko ustabilizowanie liczebności populacji na poziomie nie zagrażającej trwałości lasu i racjonalnej gospodarce. Podobnie ma się rzecz z innymi organizmami w lesie – w pewnych warunkach moga być nawet pożyteczne, w innych zagrażając drzewom. Przykładem jest grzyb przyczepka falista (patrz też: pożary), która normalnie rozkłada martwe drewno, a po pożarze może stać sie groźnym pasożytem nowo wysadzanych drzewek, wiele zwierząt wyrządza znaczące szkody tylko w przypadku przegęszczenia (również okresowego – np.stada zimowe) populacji lub niedostepności innych rodzajów pokarmu spowodowanych warunkami środowiska